സ്ത്രീസ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള വാദമുയർത്തി "ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ" എന്ന പ്രസ്ഥാനം 2012-ൽ പിറവിയെടുത്തത് ഇതേ പേരിലുള്ള സിനിമയുടെ പ്രീ-പ്രൊഡക്ഷൻ ജോലികൾ നടക്കുന്ന സമയത്താണ്. ഈ അമേരിക്കൻ സിനിമ യഥാർത്ഥത്തിൽ നഗ്നത സംബന്ധിച്ച നിയമത്തിന്റെ അസമത്വത്തെ ഉയർത്തിക്കാളെ സംബന്ധിച്ച് ഭാഗിക നഗ്നത പോലും വിവാദമാണ്. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് മാധ്യമങ്ങളിലൂടെയും സോഷ്യൽ നെറ്റ്‌വർക്കുകളിലൂടെയും ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ എന്ന സ്ത്രീവാദം അതിവേഗം ലോകമെമ്പാടും വ്യാപിക്കുകയും ശക്തമായ രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്.
സ്ത്രീകളുടെ സ്തനങ്ങൾ പൂർണമായി കാണിക്കുന്നതിൽ ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്ന വിലക്കുകൾ നീക്കാൻ തീരുമാനിച്ചിരിക്കുകയാണ് ഫേസ്ബുക്കും ഇൻസ്റ്റഗ്രാമും. മെറ്റയുടെ ഓവർസൈറ്റ് ബോർഡ് ആണ് ഇത് സംബന്ധിച്ച തീരുമാനമെടുത്തിരിക്കുന്നത്. ഔദ്യോഗിക പ്രഖ്യാപനം ഉടനുണ്ടാകുമെന്നാണ് വിവരം. ഫേസ്ബുക്കിലെയും ഇൻസ്റ്റഗ്രാമിലെയും ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ലംഘനമാണ് സ്തനം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള വിലക്കെന്ന് ഓവർസൈറ്റ് ബോർഡ് നിരീക്ഷിച്ചിരുന്നു. സ്ത്രീകൾ, ഭിന്നലിംഗക്കാർ, ട്രാൻസ്‌ജെൻഡറുകൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിഭാഗങ്ങൾക്കുള്ള അവഗണയാണ് ഈ വിലക്കെന്നും ബോർഡ് വിലയിരുത്തുന്നു. ഇത്തരമൊരു തീരുമാനത്തെ 'ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ' എന്ന പേരിൽ നടത്തിയ പ്രചാരണ പരിപാടിയും പ്രതിഷേധങ്ങളും സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്ന വസ്തുത മറന്നുകൂടാ. പതിറ്റാണ്ടോളം നീണ്ട പോരാട്ടമാണ് ഫലം കണ്ടിരിക്കുന്നത്.
സ്ത്രീയുടെ നഗ്നമായ മാറിടം കാണിക്കുമ്പോൾ മാത്രമല്ല കമ്മ്യൂണിറ്റി സ്റ്റാൻഡേഡ് പ്രകാരമുള്ള വിലക്ക് ബാധകമാകുന്നത്. ചിത്രകാരന്റെ വരയിൽ യുവതിയുടെ സ്തനാഗ്രം കാണുന്നുണ്ടെങ്കിൽ പോലും മുമ്പ് ആ ചിത്രം നീക്കപ്പെടുമായിരുന്നു. ആരോഗ്യ മേഖലയിലെ ആവശ്യങ്ങൾക്കോ വാർത്താ സംബന്ധിയായതോ വിദ്യാഭ്യാസ ആവശ്യങ്ങൾക്കുള്ളതോ ആയ ഉള്ളടക്കങ്ങളിൽ പോലും സ്തനാഗ്രങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കാൻ ഫേസ്ബുക്ക് അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ശക്തമായ പ്രതിഷേധങ്ങൾക്ക് ശേഷം നിയന്ത്രണങ്ങളിൽ കുറേയൊക്കെ ഇളവ് വന്നു. ഇതനുസരിച്ച് മുലയൂട്ടുന്ന ചിത്രം, പ്രസവം, ജനന ശേഷമുള്ള നിമിഷങ്ങൾ, ആരോഗ്യ സാഹചര്യങ്ങൾ എന്നിവയിൽ ഉൾപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ പോസ്റ്റ് ചെയ്യാമെന്ന് അനുമതിയായി.
എന്താണ് ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ മൂവ്മെന്റ്?
സ്ത്രീസ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള വാദമുയർത്തി "ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ" എന്ന പ്രസ്ഥാനം 2012-ൽ പിറവിയെടുത്തത് ഇതേ പേരിലുള്ള സിനിമയുടെ പ്രീ-പ്രൊഡക്ഷൻ ജോലികൾ നടക്കുന്ന സമയത്താണ്. ഈ അമേരിക്കൻ സിനിമ യഥാർത്ഥത്തിൽ നഗ്നത സംബന്ധിച്ച നിയമത്തിന്റെ അസമത്വത്തെ ഉയർത്തിക്കാളെ സംബന്ധിച്ച് ഭാഗിക നഗ്നത പോലും വിവാദമാണ്. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് മാധ്യമങ്ങളിലൂടെയും സോഷ്യൽ നെറ്റ്‌വർക്കുകളിലൂടെയും ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ എന്ന സ്ത്രീവാദം അതിവേഗം ലോകമെമ്പാടും വ്യാപിക്കുകയും ശക്തമായ രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്.
"ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ" എന്ന സിനിമ പുറത്തിറങ്ങുന്നതിന് വളരെ മുമ്പുതന്നെ പല സ്ത്രീ സംഘടനകളും സ്ത്രീകളുടെ ശരീരത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള വിവേചനങ്ങൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയിരുന്നു. സ്ത്രീ ശരീരത്തെ വ്യവസ്ഥാപിതമായി ലൈംഗികവൽക്കരിക്കുന്ന സ്ഥാപിത സാംസ്കാരിക മാനദണ്ഡങ്ങളുമായി ഇത് പൊതുവെ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഭൂരിഭാഗം രാജ്യങ്ങളിലും, പുരുഷന്മാർ നഗ്നമായ മാറിടത്തോടെ ചുറ്റിനടന്നാൽ ബുദ്ധിമുട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സ്ത്രീകൾക്ക് ഇത് അനുവദനീയമല്ല. സംവിധായിക ലിന എസ്‌കോ തന്റെ ഡോക്യുമെന്ററി ഫ്രീ ദി നിപ്പിളിൽ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചത് ഇതാണ്. 2014-ലാണ് ചിത്രം പുറത്തിറങ്ങിയത്. രണ്ട് വർഷത്തോളം ഗവേഷണം നടത്തിയാണ് ഡോക്യുമെന്ററി തയ്യാറാക്കിയത്. സോഷ്യൽ നെറ്റ്‌വർക്കുകളും സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി പോരാടുന്ന സംഘടനകളും നിരവധി സെലിബ്രിറ്റികളും ഇതിന് നല്ല രീതിയിൽ പ്രചാരണം നൽകി.
ഫെമിനിസ്റ്റ് പ്രതിബദ്ധത വർധിക്കുകയും സിനിമ പുറത്തിറങ്ങുകയും ചെയ്തതോടെ ലോകമെമ്പാടും നിരവധി പ്രകടനങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നു. ഐസ്‌ലാൻഡിൽ, ഒരു പെൺകുട്ടി ട്വിറ്ററിൽ നഗ്നയായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ഇത് പ്രതിഷേധത്തിന് കാരണമായി. ഇംഗ്ലണ്ടിൽ, 200-ലധികം സ്ത്രീകളും പുരുഷന്മാരും ഒരു കടൽത്തീരത്ത് ഷർട്ടില്ലാതെ മാർച്ച് നടത്തി. അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ, ഡെമോക്രാറ്റിക് സ്ഥാനാർത്ഥി ബേണി സാൻഡേഴ്സിന്റെ പ്രചാരണത്തിനിടെ അസഭ്യം പറഞ്ഞതിന് ടോപ് ലെസ് ആക്ടിവിസ്റ്റുകളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. പ്രതിഷേധ സൂചകമായി ടേപ്പ് കഷ്ണങ്ങൾ കൊണ്ട് സമരക്കാർ അവരുടെ മുലക്കണ്ണുകൾ മറച്ചിരുന്നു. ഒടുവിൽ അവരെ വിട്ടയച്ചെങ്കിലും അവരിൽ ഒരാൾ പരാതി നൽകി. തങ്ങളുടെ ഭരണഘടനാപരമായ അവകാശങ്ങൾ ലംഘിക്കപ്പെട്ടുവെന്നും മുലയൂട്ടാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതിനാൽ സ്തനങ്ങൾ ലൈംഗികാവയവങ്ങളല്ലെന്നും ഈ സ്ത്രീകൾ അവകാശപ്പെട്ടു. ഫ്രാൻസിൽ, മുലയൂട്ടൽ ബോധവൽക്കരണ കാമ്പയിൻ COPAM (Coordination Française pour l'Allaitement Maternel) വളരെക്കാലമായി അമ്മമാർക്ക് തങ്ങളുടെ കുട്ടികൾക്ക് സ്വാഭാവികമായി പൊതുസ്ഥലത്ത് ഭക്ഷണം നൽകുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള പ്രചാരണമാണ്.
സോഷ്യൽ മീഡിയയിലുണ്ടായ അവ്യക്തത
സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ ഇതു സംബന്ധിച്ച വിവാദം വിവാദ ചിത്രങ്ങളുടെയും സെൻസർഷിപ്പിന്റെയും വേലിയേറ്റം സൃഷ്ടിച്ചു. 2013-ൽ തന്നെ, 'ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ' എന്ന സിനിമയുടെ പ്രമോഷണൽ ക്ലിപ്പുകൾ അതിന്റെ നിയമങ്ങൾക്ക് വിരുദ്ധമാണെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി ഫേസ്ബുക്ക് നീക്കം ചെയ്തു. നഗ്നതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഓരോ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിനും അതിന്റേതായ നയമുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, മുലയൂട്ടലിന്റെ കാര്യത്തിലോ അല്ലെങ്കിൽ സ്തനാർബുദം തടയുന്ന കാര്യത്തിലോ ഫേസ്ബുക്ക് കാലക്രമേണ ഇത് അനുവദിച്ചു, എന്നാൽ ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം അപ്പോഴും ഔപചാരികമായി എതിർത്തു. സുതാര്യമായ വസ്ത്രത്തിന് കീഴിലുള്ള സ്തനങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്ന ഫോട്ടോകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് റിഹാനയുടെ അക്കൗണ്ട് ഇല്ലാതാക്കി. അന്നുമുതൽ, ഈ പ്രസ്ഥാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി സോഷ്യൽ അക്കൗണ്ടുകൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു.
വലിയ തോതിലുള്ള മാധ്യമശ്രദ്ധ ലഭിക്കുന്നു
ലിന എസ്കോയുടെ 'ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ' എന്ന മുഴുനീള സിനിമ, സാംസ്കാരിക വിലക്കുകൾക്കെതിരെ ന്യൂയോർക്കിലെ തെരുവുകളിൽ പ്രതിഷേധിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം യുവതികളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. പരസ്യത്തിലെ സ്ത്രീകളുടെ പ്രാതിനിധ്യത്തെക്കുറിച്ചും സ്ത്രീ ശരീരത്തിന്റെ ലൈംഗികവൽക്കരണത്തെക്കുറിച്ചും അവർ സംവാദത്തിന് തുടക്കമിടുന്നു. കാലികമായ ഈ സാമൂഹിക പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഔദ്യോഗിക തുടക്കമായിരുന്നു ഈ ചിത്രം, എന്നാൽ സോഷ്യൽ മീഡിയ അതിനെ പുതിയ ഉയരങ്ങളിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി.
സ്തനങ്ങളുടെ ചിത്രങ്ങൾ ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള മാർഗമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന സ്ത്രീ പ്രസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ഫ്രീ ദി നിപ്പിളിന് വലിയ മാധ്യമ കവറേജ് ലഭിച്ചു. പൊതുവായ പ്രതിഷേധ പ്രകടനങ്ങളിലെ ജനപങ്കാളിത്തവും പ്രശസ്തരായ താരങ്ങളിൽ നിന്നടക്കമുള്ള പിന്തുണ യും ഈ നീക്കത്തിന് സ്വീകാര്യത വർധിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ വർഷങ്ങൾ നീണ്ട പോരാട്ടത്തിനൊടുവിൽ ഫേസ്ബുക്ക്, ഇൻസ്റ്റഗ്രാം അടക്കമുള്ളവയെ തങ്ങളുടെ നയങ്ങൾ തിരുത്തുന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് വരെ എത്തിക്കാൻ ഫ്രീ ദി നിപ്പിൾ മൂവ്മെന്റിന് കഴിഞ്ഞു.