പുഷ്കര് മേള; കര്ഷകര് ഒട്ടകങ്ങളുമായി പുഷ്കറിലേക്ക്...
രാജസ്ഥാനിലെ ഏറ്റവും വലിയ ആഘോഷങ്ങളിലൊന്നാണ് പുഷ്കര്മേള. ഇത് പുരാതന ഇന്ത്യയുടെ ഹിന്ദു - കാര്ഷിക പാരമ്പര്യവുമായി അഭേഭ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പ്രാദേശികമായി ഇത് കാർത്തിക് മേള അല്ലെങ്കിൽ പുഷ്കർ കാ മേള -യെന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. രാജസ്ഥാനിലെ പുഷ്കാര് എന്ന സ്ഥലത്ത് നടക്കുന്നതിനാലാണ് ഈ മേളയ്ക്ക് പുഷ്കാര് മേളയെന്ന് പേര് വരാന് കാരണം. എന്നാല് പേര് കേള്ക്കുമ്പോള് തോന്നുന്നത് പോലെ ഇത് പുഷ്പമേളയൊന്നുമല്ല. ഹിന്ദു കലണ്ടര് അനുസരിച്ച് കാര്ത്തിക മാസാരംഭത്തില് ആരംഭിച്ച് കാര്ത്തിക പൗര്ണ്ണമിയില് അവസാനിക്കുന്ന ഒട്ടക മേളയാണിത്. ഗ്രിഗോറിയന് കലണ്ടര് പ്രകാരം ഒക്ടോബർ അവസാനവും നവംബർ ആദ്യവുമായി പുഷ്കാര് മേള ആഘോഷിക്കുന്നു. പുഷ്കാര് മേളയ്ക്ക് ഏതാണ്ട് രണ്ടരലക്ഷത്തോളം സന്ദര്ശകരെത്തുമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. കാണാം പുഷ്കാര് മേളയില് നിന്നുള്ള ദൃശ്യങ്ങള്.
2019 ലെ പുഷ്കാര് മേള ഒക്ടോബര് 30 ന് ആരംഭിച്ചു. അടുത്ത 15 ദിവസത്തേക്ക് പുഷ്കാറില് ഇന്ത്യയിലെ ദരിദ്ര കര്ഷകര് അവരുടെ ഒട്ടകങ്ങളുമായെത്തും. ചിലര് അഭ്യാസങ്ങള് നടത്തും. മറ്റ് ചിലര് അവയെ വില്ക്കും. പുതിയത് വാങ്ങും.
രാജസ്ഥാനിലെ ആരവല്ലി പർവതങ്ങളുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് രാജസ്ഥാനിലെ മധ്യ-കിഴക്ക് ഭാഗത്താണ് പുഷ്കർ. അജ്മീറിലെ കിഷൻഗഡ് വിമാനത്താവളത്തില് നിന്ന് 40 കിലോമീറ്റർ തെക്ക് പടിഞ്ഞാറാണ് പുഷ്കര്. അജ്മീറിൽ നിന്ന് 10 കിലോമീറ്റർ (6.2 മൈൽ) അകലെ.
ഹിന്ദു കലണ്ടറിലെ കാർത്തിക് (ഒക്ടോബർ-നവംബർ) പൂർണ്ണചന്ദ്ര ദിനമായ കാർത്തിക് ഏകാദശി മുതൽ കാർത്തിക് പൂർണിമ വരെയുള്ള കഴിഞ്ഞ അഞ്ച് ദിവസങ്ങളിലാണ് ഏറ്റവും വലിയ ആഘോഷങ്ങൾ നടക്കുന്നത്.
മേളകളിൽ പങ്കെടുക്കുകയും ക്ഷേത്രങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുകയും പുഷ്കർ തടാകത്തിൽ മുങ്ങുകയും ചെയ്യുന്ന ഹിന്ദു തീർത്ഥാടകരുടെ അഭൂതപൂര്വ്വമായ വരവ് ഈ കാലത്താണ്.
ഇന്ത്യയിലെ രാജസ്ഥാനിലെ ചെറിയ മരുഭൂമി പട്ടണമായ പുഷ്കറിൽ വാർഷിക പുഷ്കർ മേളയ്ക്കായി ആയിരക്കണക്കിന് ഒട്ടകങ്ങൾ ഒത്തുചേരുന്നു.
ഇത് കൗതുകകരവും വിചിത്രവുമായ ഒരു കാഴ്ചയാണ്. പഴയ പരമ്പരാഗത രീതിയിലുള്ള ഇന്ത്യൻ ഉത്സവത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കാനുള്ള ഒരു ജനപ്രിയ അവസരമാണിത്.
ഹിന്ദു ചാന്ദ്ര മാസമായ കാർത്തിക്കിൽ വിശുദ്ധ കാർത്തിക് പൂർണിമ ഉത്സവ വേളയിൽ പ്രാദേശിക ഒട്ടകത്തെയും കന്നുകാലി വ്യാപാരികളെയും കച്ചവടത്തിനായി ആകർഷിക്കുക എന്നതായിരുന്നു പുഷ്കർ ഒട്ടക മേളയുടെ യഥാർത്ഥ ലക്ഷ്യം.
എന്നാല് ഇന്ന് ഭരണകൂടം വിപണി കണ്ടെത്തിയതോടെ ഒട്ടക വ്യാപാരം പേരിന് മാത്രമായി ഒതുങ്ങിയതായും രാജസ്ഥാൻ ടൂറിസം സംഘടിപ്പിച്ച ഔപചാരിക പരിപാടികളുടെ ആഘോഷം നടത്തുന്നതിലൂടെ പുഷ്കാര് മേള ഒരു വ്യാപാര ആഘോഷമായി മാറി.
പുഷ്കർ തടാകത്തിലെ വിശുദ്ധ ജലത്തിൽ കുളിക്കാനും പാപങ്ങളിൽ നിന്ന് മുക്തരാകാനും തീർത്ഥാടകർ ഈ ഉത്സവത്തിലേക്ക് വരുന്നു.
പൗർണ്ണമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള രണ്ട് ദിവസങ്ങൾ തടാകത്തിൽ കുളിക്കുന്നതിനുള്ള വർഷത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല സമയമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പൗർണ്ണമി ദിവസം കുളിക്കുന്നവർക്ക് പ്രത്യേക അനുഗ്രഹം ലഭിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം.
ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഒട്ടകം, കുതിര, കന്നുകാലി മേളകളിലൊന്നാണ് പുഷ്കർ മേള. കന്നുകാലികളുടെ കച്ചവടത്തിന് പുറമേ, പുഷ്കർ തടാകത്തിലേക്കുള്ള ഹിന്ദുക്കളുടെ പ്രധാന തീർത്ഥാടന സമയം കൂടിയാണിത്.
പുഷ്കർ മേള ആഭ്യന്തര, അന്തർദേശീയ സഞ്ചാരികളെ ആകർഷിക്കുന്നു. സാംസ്കാരിക പരിപാടികളിലും മത്സരങ്ങളിലും നൃത്തങ്ങൾ, വനിതാ ടീമുകളും പുരുഷ ടീമുകളും തമ്മിലുള്ള ടഗ് ഓഫ് വാർ, "മാറ്റ്ക ഫോൺ", "ദൈർഘ്യമേറിയ മീശ" മത്സരം, "വധുവിന്റെ മത്സരം", ഒട്ടക മൽസരങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ സന്ദര്ശികളെ ആകര്ഷിക്കാനുള്ളതെല്ലാം അവര് ചെയ്യുന്നു.
പുരുഷന്മാർ തങ്ങളുടെ നാല്ക്കാലികളെ കച്ചവടം ചെയ്യുന്നു. അതിൽ ഒട്ടകങ്ങൾ, കുതിരകൾ, പശുക്കൾ, ആടുകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. മേള നടക്കുന്ന പുഷ്കർ തടാകത്തിന്റെ തീരത്ത് ഇതേസമയം പതിനായിരങ്ങളാണ് എത്തിചേരുക. തീരത്ത് ഹിന്ദു ആചാരപ്രകാരമുള്ള ചടങ്ങുകള് നടക്കും.
ഗ്രാമീണ കുടുംബങ്ങൾ വളകളും വസ്ത്രങ്ങളും തുണിത്തരങ്ങളും കരകൗശല സ്റ്റാളുകളിൽ വില്പ്പനയ്ക്കായെത്തിക്കുന്നു. സംഗീതം, പാട്ടുകൾ, എക്സിബിഷനുകൾ എന്നിവയും ഇതോടൊപ്പം നടക്കുന്നു.
എന്നാല്, പുഷ്കാര് മേളയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ആകര്ഷണം ഒട്ടക മത്സരങ്ങലാണ് ഏറ്റവും കൂടുതല് ഭാരം ചുമക്കുന്നത് ഏത് ഒട്ടകമാണ് ? ഏറ്റവും വേഗതയേറിയത് ഏതിനാണ് ? സുന്ദരനായ ഒട്ടകം അങ്ങനെ വിവിധ ഇനങ്ങളില് മത്സരങ്ങള് നടക്കും.